- Werknemers staken in havens langs de hele oostkust van de VS en de Golf van Mexico.
- President Joe Biden heeft gezegd dat hij niet zal ingrijpen om de staking tegen te gaan.
- Maar de staking kan voor problemen bij de presidentiële campagne van Kamala Harris gaan zorgen.
- Lees ook: JD Vance begon op achterstand, maar wist zijn imago op te vijzelen tijdens debat met Tim Walz, volgens communicatie-experts
Maandag hebben havenmedewerkers in 36 havens aan de oostkust van de VS en in de golf van Mexico het werk neergelegd. De staking volgt op mislukte onderhandelingen over loonsverhogingen tussen de International Longshoremen’s Association – die ongeveer 45.000 leden in de regio vertegenwoordigt – en de US Maritime Alliance, een coalitie van containervervoerders en havenverenigingen.
De medewerkers eisen hogere lonen en afspraken over werkzekerheid, nu de scheepvaartindustrie in toenemende mate automatiseert.
De werkonderbreking zou de Amerikaanse economie miljarden kunnen kosten en toeleveringsketens flink in de war kunnen schoppen. Maar de staking is meer dan alleen een test voor de economie; het is ook een test voor de Amerikaanse president Joe Biden, die – als hij dat zou willen – zou kunnen ingrijpen.
Dat kan Biden doen door zich te beroepen op de Taft-Hartley Act van 1947, een controversieel amendement van de Amerikaanse arbeidswetgeving. Volgens deze wetgeving hebben presidenten de bevoegdheid om vakbonden te dwingen weer aan het werk te gaan en de onderhandelingen te heropenen in situaties waarin zij de nationale veiligheid in gevaar achten.
In 2002 beriep oud-president George W. Bush zich bijvoorbeeld op deze wet om een havenstaking aan de westkust op te heffen. Maar de verwachting is niet dat Biden hetzelfde zal doen.
Ondanks oproepen van detailhandelaren en fabrikanten, heeft Biden gezegd dat hij niet zal ingrijpen, omdat “er collectieve onderhandelingen plaatsvinden en ik niet in Taft-Hartley geloof". Het is een standpunt dat overeenkomt met zijn jarenlange inspanningen om vakbonden te steunen.
Hoogleraar Cathy Creighton van de Cornell University zegt tegen Business Insider dat Biden nu misschien aangeeft dat hij niet zal ingrijpen, maar dat dat niet betekent dat hij dat niet zal doen als de staking doorzet. "De regering Biden is overigens wel pro-vakbonden, waardoor het onwaarschijnlijk is dat ze de wensen van de werknemers zullen negeren", aldus Creighton.
“Het is de beslissing van een werknemer om te gaan staken”, zegt Creighton. “En dat zijn straks allemaal belangrijke stemmen tijdens de presidentsverkiezingen. Dus als Biden zich beroept op Taft-Hartley, dan gaat hij in tegen tienduizenden werknemers die willen staken. De kans is daarom klein dat de regering die stap zal nemen.”
Toen Biden namelijk probeerde in te grijpen bij een geplande spoorwegstaking in 2022, haalde hij zich de woede van de werknemers op de hals. Creighton: "Biden kreeg het flink te verduren toen hij destijds het Congres had gevraagd om actie te ondernemen".
“Het stakingsrecht is fundamenteel en geen enkele president kan beweren pro-vakbond te zijn als hij dat recht niet respecteert”, zegt Hamilton Nolan, journalist en auteur van ”The Hammer: Power, Inequality, and the Struggle for the Soul of Labor”.
“Door niet tussenbeide te komen laat hij zien dat zelfs grote stakingen in belangrijke sectoren kunnen worden opgelost, zoals elke andere staking: met een cao waar beide partijen tevreden mee zijn”, zegt Nolan. “Als de overheid de vakbonden altijd de mogelijkheid ontneemt om het meest impactvolle instrument in te zetten, dan wordt de stem en invloed van arbeiders in dit land onterecht beperkt.”
Biden dringt bij havenbedrijven aan op een eerlijk loonbod
De International Longshoremen's Association (ILA) reageerde niet op het verzoek om commentaar van Business Insider.
In een verklaring schrijft werkgeversorganisatie US Maritime Alliance. “We hebben laten zien dat we er alles aan doen om een einde te maken aan de volledig vermijdbare staking van de ILA. Ons huidige aanbod van een loonsverhoging van bijna 50 procent overtreft elk ander akkoord dat de vakbond recent sloot.”
In een verklaring van 1 oktober zei Biden dat hij er bij de havenwerkgevers op heeft aangedrongen om een “eerlijk aanbod” te doen voor werknemers. “Terwijl onze natie de nasleep van orkaan Helene nog te boven moet komen, zullen dokwerkers een essentiële rol spelen in het verschaffen van de middelen die gemeenschappen nodig hebben”, aldus Biden. “Het is nu niet het moment voor zeetransporteurs om te weigeren te onderhandelen over een eerlijk loon voor deze essentiële arbeiders terwijl ze recordwinsten binnenharken.”
De havenarbeiders hebben ook de steun van senator Bernie Sanders uit Vermont, die zei dat Biden “gelijk” heeft door geen beroep te doen op Taft-Hartley om de staking aan banden te leggen. “Dokwerkers staken tegen buitensporige hebzucht van bedrijven”, schrijft de senator op X. ”De scheepvaartindustrie heeft sinds 2020 400 miljard dollar winst gemaakt. Het is tijd dat havenarbeiders met respect worden behandeld, niet met minachting.”
Staking kan een heikel punt worden bij presidentsverkiezingen
Vice-president Kamala Harris draagt nu als Democratisch presidentskandidaat het vaandel van het pro-vakbondsbeleid van de regering Biden. Maar de relatie tussen Harris en de vakbonden is niet zo sterk als die van Biden.
Vorige maand weigerde een van de grootste vakbonden van de VS, de Teamsters, om een voorkeur uit te spreken voor Harris of Trump in de presidentiële race. Dat was een tegenvaller voor Harris, die probeert de steun van de vakbonden te consolideren.
Het is de eerste keer sinds 1996 dat de Teamsters geen kandidaat steunen in een presidentsverkiezing. Trump zag de stap als een overwinning voor zijn campagne, aangezien een peiling die tijdens de zomer werd uitgevoerd aanzienlijke steun voor de voormalige president onder vakbondsleden toonde.
Hoewel het nationale bestuur van de Teamsters Harris niet officieel steunt, scharen lokale fracties van Teamsters in belangrijke 'swing states' zoals Michigan, Nevada en Pennsylvania, zich wel achter haar. Ook wordt Harris gesteund door de AFL-CIO, de United Auto Workers en de United Steelworkers, waardoor ze een aanzienlijke hoeveelheid vakbondskracht achter zich heeft.
Maar de economische gevolgen van de staking van havenarbeiders gaan een al moeilijke situatie voor de Democraten mogelijk nog lastiger maken.
“Het wordt een politieke kwestie die de Republikeinen gaan spinnen als een zwakke actie van Biden als hij niet ingrijpt, omdat dit de economie kan schaden”, zegt Creighton. ”Maar dat toont tegelijkertijd ook de twee gezichten van de Republikeinse partij, die claimt aan de kant van de arbeiders staan.”
Harris is erop gebrand om te bewijzen dat ze net zo veel steun heeft van vakbonden als Biden. Ze is tot nu toe niet van de beleidslijn van de president afgeweken. Maar een werkonderbreking van een maand of langer zou kunnen leiden tot hogere prijzen en tekorten die consumenten op de verkiezingsdag zouden kunnen treffen.
In de meeste grote peilingen die dit jaar zijn gehouden, hebben kiezers consequent gezegd dat ze meer vertrouwen hebben in Trump als het gaat om de economie, maar Harris heeft zijn voorsprong op dit gebied de afgelopen weken verkleind.
De frustratie van de kiezers over de staking zou dus gevaarlijk kunnen zijn voor haar campagne, aangezien beide kandidaten blijven strijden over wie de betere economische rentmeester zou zijn.